Czy pracodawca może zmusić pracownika do wzięcia urlopu wypoczynkowego?
Ostatnio dostaję wiele pytań od znajomych, którzy obawiają się, że w związku z obecną sytuacją w kraju wywołaną wystąpieniem koronowirusa będą zmuszeni pójść na urlop wypoczynkowy na polecenie swojego pracodawcy.
Wielu pracowników nie ma świadomość tego jakie prawa przysługują mu w związku z zawartą umową o pracę.
Więc może zacznę od tego, że jednym z podstawowych praw pracownika, który jest zatrudniony na umowę o pracę jest prawo do urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 152 § 1 k.p. Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego.
Oczywiście pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu a jego udzielenie odbywa się zgodnie z ustaleniami pracodawcy lub zgodnie z planem urlopów.
Co do zasady, jak już wskazałam powyżej urlop wypoczynkowy jest prawem przysługującym pracownikowi i pracodawca nie może zmusić pracownika do wzięcia urlopu wypoczynkowego.
Od tej zasady istnieją jednak dwa wyjątki:
1. Wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia
Zgodnie z art. 1671 k.p. W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu.
Powyższy przepis wskazuję, że w okresie wypowiedzenia pracodawca udziela urlopu pracownikowi w wymiarze przysługującym w danym roku kalendarzowym proporcjonalnie do okresu pracy u tego pracodawcy. Można również udzielić w okresie wypowiedzenia urlopu zaległego. Decyzja o udzielenie urlopu w okresie wypowiedzenia jest decyzją jednostronną pracodawcy i nie ma konieczności ustalania tego z pracownikiem. Pracownik nie jest w stanie także sprzeciwić się temu. Pracodawca wskazuję także w jakim terminie pracownik wykorzystuje przysługujący mu urlop.
2. Zaległy urlop wypoczynkowy
Zgodnie z art. Art. 168 k.p. Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
Zgodnie z przyjętym orzecznictwem urlop niewykorzystany zgodnie z planem urlopów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Wiąże się to z tym, że pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania terminu z pracownikiem w którym będzie on korzystał z urlopu. Musi to nastąpić w terminie określonym w art. 168 k.p. Pracownik, który będzie się sprzeciwiał wykorzystaniu urlopu w terminie wskaznaym przez pracodawcę może zostać ukarany karą porządkową za nieprzestrzeganie regulaminu pracy, który obowiązuje u danego pracodawcy.
Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że Pracodawca nie ma prawa samodzielnie udzielić pracownikowi bez jego zgody urlopu wypoczynkowego poza sytuacją, w której dokonuje tego w okresie wypowiedzenia lub dotyczy to urlopu zaległego.
W tym miejscu należy wskazać, że pracodawca w związku z wystąpieniem koronowirusa nie może wymuszać na Państwu wzięcia urlopu wypoczynkowego, chyba że zaistniała któraś z w/w dwóch przesłanek.
Jeśli pracodawca w związku z pandemią zamknął swoją firmę lub przedsiębiorstwo i nie możecie Państwo świadczyć pracy z tego powodu, pomimo tego, że jesteście gotowi ją świadczyć to przysługuje Wam wynagrodzenie na podstawie art. 81 k.p., który stanowi w § 1 - Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
Pracodawca nie może także Państwa ukarać karą porządkową lub wyciągnąć wobec Państwa innych konsekwencji prawnych, tylko dlatego, że nie chcecie podpisać urlopu wypoczynkowego we wskazanym przez niego okresie.
W razie pytań lub wątpliwości zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
telefon: 691-537-004
mail: